KUALA LUMPUR: Kerajaan seharusnya memperuntukkan dana untuk membangunkan dan menaik taraf kemudahan penerimaan pelabuhan (PRF) untuk meningkatkan pematuhan terhadap alam sekitar di bawah Belanjawan 2026 yang akan datang, kata Hexagon Synergy Group, perintis dalam pembangunan PRF di Malaysia.

Ketua unit Kelestarian dan Perancangan Strategiknya, Dr Nur Zulaikha Yusof, berkata inisiatif sedemikian akan membantu Malaysia mengukuhkan pematuhan dengan konvensyen sisa maritim antarabangsa, seperti Konvensyen Antarabangsa untuk Mengelakkan Pencemaran dari Kapal (MARPOL), sambil menyokong daya saing industri.

"Ini bermakna memperluas jumlah dan kapasiti kemudahan penerimaan pelabuhan supaya pelabuhan dan terminal dapat menerima sisa minyak, sampah, najis dan sisa MARPOL lainnya tanpa kelewatan.

"Dengan memenuhi standard kepatuhan MARPOL, Malaysia boleh mengelakkan pelanggaran dan melindungi perairannya. Sokongan belanjawan adalah penting di sini, kerana banyak pelabuhan mungkin tidak melabur dalam kemudahan penerimaan pelabuhan yang mahal secara sendiri," katanya kepada Bernama.

Beliau berkata geran kerajaan atau pembiayaan bersama untuk PRF akan secara langsung meningkatkan pematuhan dan juga menunjukkan kepada garis pengangkutan antarabangsa bahawa pelabuhan Malaysia bertanggungjawab terhadap alam sekitar.

"Ini meningkatkan daya saing, kerana pengangkut semakin memilih pelabuhan yang membantu mereka memenuhi keperluan hijau global dan mengelakkan denda," tambahnya.

Subsidi dan Pembaharuan Bayaran

Zulaikha juga berpendapat bahawa Kerajaan boleh memperkenalkan subsidi atau langkah pengimbangan bayaran melalui belanjawan untuk pemain industri bagi mengurangkan kos operasi mereka dalam mematuhi peraturan sisa buangan.

Sebagai contoh, katanya Kerajaan boleh menanggung sebahagian daripada kos pelupusan sisa atau melaksanakan bayaran alam sekitar tetap yang disertakan dalam bayaran pelabuhan, supaya kapal tidak dikenakan bayaran tambahan berdasarkan jumlah sisa.

"Pertubuhan Maritim Antarabangsa (IMO) dan badan industri mengesyorkan model bayaran yang menghapuskan insentif kos untuk menggunakan kemudahan penerimaan.

"Dengan mengadaptasi model ini di Malaysia — mungkin melalui dana yang disokong oleh Kerajaan yang membayar balik pelabuhan atau kontraktor PRF — semua kapal akan didorong untuk membuang sisa di pelabuhan daripada mengambil risiko pembuangan haram," katanya.

Beliau mencatat bahawa langkah sedemikian akan mengekalkan standard MARPOL, memastikan syarikat yang mematuhi tidak dikenakan kos yang lebih tinggi.

Satu manfaat tambahan, katanya, ialah kapal berbendera Malaysia yang mematuhi MARPOL akan mengelakkan penahanan atau denda di pelabuhan asing, sekali gus meningkatkan reputasi antarabangsa mereka.

Pembangunan Kapasiti dan Dana Penguatkuasaan

Zulaikha juga menekankan bahawa menguatkuasakan pematuhan juga memerlukan penguatkuasaan yang kukuh.

Beliau berkata Belanjawan 2026 boleh memperuntukkan dana untuk melatih pegawai Kawalan Negeri Pelabuhan dan pemeriksa alam sekitar maritim, meningkatkan kemampuan mereka untuk memeriksa kapal bagi pelanggaran MARPOL dan memastikan sisa tidak dibuang ke laut.

"Ini termasuk pelaburan dalam pengawasan seperti dron udara atau pemantauan satelit terhadap pembuangan haram di perairan Malaysia, dan koordinasi antara agensi yang lebih baik," katanya.

Beliau menambah bahawa dengan meningkatkan kapasiti penguatkuasaan, Malaysia boleh memenuhi tanggungjawabnya sebagai Negara pesisir untuk mencegah pencemaran di perairannya.

Secara keseluruhan, Belanjawan 2026 boleh membiayai peningkatan pematuhan melalui infrastruktur, subsidi dan peningkatan penguatkuasaan, menyelaraskan amalan Malaysia dengan konvensyen antarabangsa sambil mengekalkan sektor maritim yang efisien dan menarik.

Peranan Kerajaan melalui Belanjawan 2026

Belanjawan 2026 juga boleh memperuntukkan sumber untuk program pelbagai pemegang saham yang mengumpulkan regulator, pengendali pelabuhan, pemain industri, dan penyelidik untuk berinovasi dalam pengurusan sisa, kata beliau.

Dari segi penguatkuasaan, Kerajaan seharusnya menyelaraskan dasar-dasarnya untuk memberi ganjaran kepada amalan kitaran, mungkin dengan menyesuaikan dasar perolehan untuk memihak kepada pengangkut dan penyedia logistik yang mempunyai rekod Alam Sekitar, Sosial dan Tadbir Urus (ESG) yang kuat, atau dengan menyematkan kriteria ekonomi kitaran dalam lesen operasi pelabuhan.

Zulaikha mencatat bahawa melalui langkah-langkah Belanjawan 2026, kerajaan memberi isyarat bahawa pengurusan sisa maritim bukan sekadar tentang pematuhan, tetapi tentang peluang dan peluang untuk berinovasi dan memimpin dalam kelestarian.

Teruskan pembacaan cerita penuh di sumber asal: